چرا هنوز نمی‌توانم حرف بزنم؟

بارها این جمله را شنیده‌ام که : من خوب می‌فهمم ولی نمی توانم حرف بزنم.

یکی از مشکلاتی که اکثر زبان آموزانی که به سطح متوسط می‌رسند با آن مواجه می‌شوند این است که احساس می‌کنند جملات طرف مقابل را به خوبی متوجه می‌شوند ولی نمی‌توانند خوب صحبت کنند یا از حرف زدن می‌ترسند و استرس می‌گیرند. این باعث می‌شود که نتوانند حتی از آنچه که قبلا به خوبی یاد گرفته‌اند استفاده کنند.

بداینم که فقط ما نیستیم که این مشکل را داریم. تمام زبان آموزان دنیا به این مشکل برمی‌خورند حالا ممکن است این حس در یکی کمتر و در دیگری بیشتر باشد.

این بار در این مطلب چند نکته را درباره تقویت زبان شفاهی با هم مرور می‌کنیم که دانستن آنها کمک می‌کند تا در آینده بهتر حرف بزنیم.

نکته اول : صبور باشیم.

زمانی که شروع به یادگیری زبان فرانسه می‌کنیم در مرحله اول بسیار پرانگیزه هستیم و برای هر جمله که می‌آموزیم احساس پیشرفت می‌کنیم. ولی به مرور زمان این ذوق و شوق اولیه شکل دیگری به خود می‌گیرد. نکات گرامری رفته رفته بیشتر می‌شوند و لغت‌های روزمره و ساده جای خود را به لغات‌های سنگین‌تر و واژه‌های جدی‌تر می‌دهند. ممکن است احساس کنیم که به این راحتی‌ها هم نیست. از خودمان بپرسیم چقدر طول می‌کشد تا من بتوانم این زبان را خوب حرف بزنم.

باید بدانیم که یکی از عواملی که ممکن است انگیزه ما را برای یادگیری زبان کم کند این است که می‌خواهیم در مدت زمان کم با آن زبان احساس راحتی کنیم و به قول خودمان خوب حرف بزنیم.

بپذیریم که احساس راحتی کردن با یک زبان جدید زمان می‌برد. این واقعیت را قبول کنیم که یادگیری منظم زبان را باید سال‌ها ادامه دهیم و منتظر معجزه چند ماهه نباشیم. انتظار بالا و توقع بیش از حد بعضی وقت‌ها سنگ راه ما می‌شود.

تیترهای گول زننده و تبلیغاتی نباید ذهن ما را خراب کنند : جملاتی از قبیل « با این صد جمله فرانسه حرف بزن» یا «در سه ماه زبان فرانسه را بیاموز» یا «در عرض شش ماه مثل بلبل حرف بزن».  باید بدانیم که بیشتر این ادعاها یا فقط جنبه تبلیغاتی دارند و یا منظور دیگری پشت آن بوده که ما را دچار سوتفاهم کرده است.

شاید ما بتوانیم در عرض چند ماه پیشرفت زیادی در زبان داشته باشیم ولی اگر سطح زبانمان مبتدی است باید این واقعیت را بپذیریم که حالاحالاها باید بطور منظم روی زبانمان کار کنیم. پس به خودمان زمان بدهیم.

نکته دوم : جرات داشته باشیم!

بعضی‌ها دوست دارند که همیشه جملات کاملا درست بسازند و وقتی موقع حرف زدن اشتباه می‌کنند آنقدر روی غلط‌ های گرامری خود متمرکز هستند که هم اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهند و هم تمایل به حرف زدنشان کمتر می‌شود.

یادتان باشد که خیلی وقت‌ها حرف زدن و منظور خود را رساندن بسیار مهم‌تر از درست حرف زدن است. خوب است که اشتباهات خود را در کلاس و موقع یادگیری زبان متوجه شویم و مرتب خود را تصحیح کنیم. اصلا کلاس زبان برای همین کار است ولی خارج از کلاس به جای اینکه تمرکز خود را روی درست حرف زدن بگذارید تلاش کنید تا حرف بزنید و منظور خود را برسانید. مغز شما ناخودآگاه بعد از هر مکالمه خودش را اصلاح می‌کند و به شما یاداوری می‌کند که در چه جمله‌ای چه اشتباهی کردی ولی این قضیه معمولا بعد از اتمام مکالمه در زمانی که دیگر درگیر آن گفتگو نیستید رخ می‌دهد. به مرور زمان مغز بعد از چندین اصلاح و گوشزد دیگر آن اشتباهات را در مکالمات بعدی انجام نمی‌دهد. پس هنگام حرف زدن با همسایه،‌ معلم فرزندتان و یا مسئول فلان اداره خودتان را درگیر اشتباهات زبانی نکنید و فقط موضوع بحث را پیش ببرید.

برای حرف زدن جرات داشته باشیم. آدم‌های کم رو و بی‌جرات پیشرفت زبان خود را به تعویق می‌اندازند.

نکته سوم : بیش از حد به نظر دیگران اهمیت ندهیم!

از اینکه اشتباه زبانی دارم خجالت می‌کشم و احساس می‌کنم که مورد قضاوت فرد مقابلم قرار می‌گیرم.

این حس را اکثر زبان آموزان در موقعیت‌های مختلف تجربه کرده‌اند. روی اعتماد به نفس خود کار کنیم. یکی از عوامل مهم پیشرفت در زبان داشتن اعتماد به نفس است. بپذیریم که هر فردی که یک زبان جدید می‌آموزد به اندازه موهای سرش ممکن است اشتباه زبانی داشته باشد و این کاملا طبیعی است. این را برای زبان آموزان مبتدی و متوسط می‌گویم تا همزمان که زبان می‌آموزند روی اعتماد به نفس خود نیز کار کنند.

اگر فردی دچار افسردگی و یا عدم اعتماد به نفس است قطعا این موضوع روی یادگیری زبان آن فرد تاثیر می‌گذارد. فردی که هر روز روی جسم و روح خود کار می‌کند و با انرژی یک زبان را می‌آموزد به طبع لذت بیشتری از آن زبان می‌برد و همین اعتماد به نفس او باعث پیشرفت بیشتری می‌شود. پس اعتماد به نفس خود را هر روز بالا نگه داریم و بپذیریم که به عنوان یک فردی که زبان جدید می‌آموزیم حق داریم که اشتباه کنیم و هر روز تلاش می‌کنیم که از میزان این اشتباهات کم کنیم. حتی اگر اطراف ما افرادی هستند که با اشتباهات زبانی ما برخورد مناسبی ندارند نگذاریم تا رفتار آن‌ها روی ما تاثیر بگذارد.

تکرار می کنم : هیچ چیزی قرار نیست در یادگیری زبان یک شبه،‌چند هفته ای و یا حتی چند ماهه اتفاق بیافتد. به خودمان زمان بیشتری بدهیم. پیشرفت خود را با چند ماه پیش مقایسه کنیم و به خودتان نوید بدهیم که ماه دیگر نسبت به همین روز چقدر لغت و جمله جدید خواهیم گفت.

نکته چهارم : خود را در محیط فرانسوی زبان قرار دهیم!

اگر در یک کشور فرانسوی زبان هستید سعی کنید تا در برنامه‌های مختلف شهر خود شرکت کنید. در یکی از انجمن های شهر فعالیت کنید و یا دوست جدید پیدا کنید یا کلاس زبان ثبت نام کنید. این شما هستید که با توجه به شرایط خود می‌دانید چه کار کنید تا در محیط فرانسوی زبان قرار بگیرید.

اگر در کشور فرانسوی زبان نیستید باز هم با توجه به شرایط خود راه حلی پیدا کنید تا فرانسه حرف بزنید. مثلا انجمن‌های فرانسوی زبان شهر خود را پیدا کنید و در آن ها عضو شوید. روی اینترنت فردی را پیدا کنید که حاضر باشد در قبال یادگیری زبان فارسی با شما فرانسه حرف بزند. یک روز زبان فارسی و روز دیگر زبان فرانسه. با خودتان فرانسه حرف بزنید. کلاس مکالمه آنلاین ثبت نام کنید تا شرایطی فراهم شود که بتوانید فرانسه حرف بزنید. کتاب‌های مناسب سطح خود را با صدای بلند بخوانید. به مکالمات و گفتگوهای ساده گوش دهید و سعی کنید از تخیل خود استفاده کرده و همان مکالمه را با یک فرد فرانسوی زبان در ذهن خود تکرار کنید. هر فردی با توجه به موقعیت و شرایط خود می‌تواند راه حلی پیدا کند که بتواند زبان شفاهی خود را بیشتر به کار بگیرد. موقعیتی فراهم کنید که حرف بزنید حتی اگر شده در تخیل خود.

نکته پنجم : صدای خود را ضبط کنیم!

کمتر کسی پیدا می‌شود که از صدای ضبط شده خودش لذت ببرد. اکثر ما علاقه‌ای به شنیدن صدای خود نداریم. با این قضیه مقابله کنید. اگر ما نتوانیم صدای خودمان را خوب گوش دهیم خیلی از ایرادهای ریز تلفظ و حرف زدن خود را متوجه نخواهیم شد. حتما موقع حرف زدن در تنهایی و یا خواندن یک مطلب صدای خود را ضبط کنید و سپس به آن گوش دهید. این کار کمک خیلی زیادی به بهبود تلفظ و ایرادهای بیان شما می‌کند.

پس از این که چند بار صدای خود را به دقت گوش داده و ایرادهای خود را برطرف کنید احساس راحتی بیشتری با صدا و بیان خود خواهید داشت و اشتباهات خود را بهتر برطرف خواهید کرد.

نکته ششم : گوش کنیم و تکرار کنیم!

هر روز گوش بدهیم. منظورم از گوش دادن این نیست که موقع آشپزی رادیو گوش بدهیم ولی توجه نکنیم که درباره چی حرف می زنند. منظورم این است که واقعا به چیزی که می‌شنویم توجه کنیم و سعی کنیم که جملات و کلمات را بفهمیم.

وقتی مکالمه و یا گفتگویی را گوش‌ می‌دهیم جملاتی که بسیار کاربردی هستند ولی هنوز برای بیان آنها مشکل داریم را با صدای بلند چند بار تکرار کنیم.

خوب گوش دادن را تمرین کنیم و با صدای بلند تکرار کنیم.

نکته هفتم : از قبل خود را آماده کنیم.

وقتی برای کارهای اداری،‌بانکی و غیره قرار ملاقات داریم از قبل خود را برای سوالات و جملات احتمالی آماده کنیم. سعی نکنیم که تند حرف بزنیم. خوب کلمات را ادا کنیم و خوش رو باشیم. یک نکته را فراموش نکنیم که فقط زبان نیست که احساسات و پیغام ها را بیان می‌کند. تمام حرکات ما پیغامی را می‌رسانند پس گاهی برای رساندن حرف خود می توانیم از یک ژست یا حرکت استفاده کنیم. پس روی حرکات و رفتار خود دقیق باشیم.

و اما حرف آخر : یادگیری یک زبان روندی طولانی و پیچیده دارد اما بالاخره یک روزی می‌رسد که این بلندی را رد خواهیم کرد و زمانی که از آن بالا به دنیا می‌نگریم نوع نگرش و دیدگاه ما با قبل تفاوت زیادی کرده است. چرا که هر زبان دری است به فرهنگ، ادبیات و دنیایی جدید. پس از مسیر لذت ببریم.